ไฟกระโชก (Surge) аё„аё·аёаёаё°а№„аёЈ? |
аё•аёаёљ ไฟกระโชกหรืภSurge ในทางไฟฟ้าหมายถึงเกิดสภาวะการเปลีเยนแปลงไฟฟ้าชัเวขณะ เป็นลักษณะแรงดันไฟฟ้าสูงกวเาแรงดันปกติทีเเกิดขึ้นโดยเฉียบพลัน ในระยะเวลาаёаё±аё™аёЄаё±а№‰аё™а№Ђаё›а№‡аё™а№ЂаёЄаёµа№‰аёўаё‡аё§аёґаё™аёІаё—аёµ โดยแหลเงกำเนิด฀ากสภาวะตเางๆ а№ЂаёЉа№Ђаё™ ฟ้าผเา, аёЃаёІаёЈа№Ђаё›аёґаё”-аё›аёґаё”аёЄаё§аёґаё—аёЉа№Њаё‚аёаё‡аёаёёаё›аёЃаёЈаё“ืไฟฟ้ากำลังขนาดใหญเ เป็นต้น |
|
การเลืаёаёЃаёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ป้аёаё‡аёЃаё±аё™а№„ฟกระโชก? |
аё•аёаёљ โดยพิ฀ารณา฀ากสถานทีเ ทีเ฀ะติดตั้งаёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ป้аёаё‡аёЃаё±аё™а№„ฟกระโชก และพิ฀ารณาถึงความถีเ/аёља№Ђаёаёўаё‚аёаё‡аёЄаё±аёЌаёЌаёІаё“ไฟกระโชกทีเ฀ะเข้ามาเป็นเชเนไร а№ЂаёЉа№Ђаё™ а№ѓаё™а№ЂаёЎаё·аёаё‡, аёЉаёІаё™а№ЂаёЎаё·аёаё‡ ใกล้แหลเงโรงงานหรืаёаё—ีเโลเง เป็นต้น |
|
และทีเต้аёаё‡аёћаёґаёЂаёІаёЈаё“аёІ ระบบงานทีเ฀ะป้аёаё‡аёЃаё±аё™а№Ђаё›а№‡аё™аёаёёаё›аёЃаёЈаё“а№Њаё›аёЈаё°а№Ђаё аё—а№ѓаё” а№ЂаёЉа№Ђаё™ ระบบไฟฟ้าทัเวไป, ห้аёаё‡аё„аё§аёљаё„аёёаёЎ, ห้аёаё‡аё„аёаёЎаёћаёґаё§а№Ђаё•аёаёЈа№Њ เป็นต้น แบเงเป็นการพิ฀ารณา ดังนี้ |
|
|
|
*аё«аёЎаёІаёўа№Ђаё«аё•аёё аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ป้аёаё‡аёЃаё±аё™а№„ฟกระโชกแบบขนาน (Shunt) เหมาะสำหรับการป้аёаё‡аёЃаё±аё™аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ไฟฟ้าทัเวไป ติดตั้งทีเเมนทางเข้าขаёаё‡аёаёІаё„аёІаёЈаё«аёЈаё·аёаёЈаё°аёљаёљаё‡аёІаё™ |
|
аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ป้аёаё‡аёЃаё±аё™а№„ฟกระโชกแบบаёаё™аёёаёЃаёЈаёЎ (Series) เหมาะสำหรับการป้аёаё‡аёЃаё±аё™аёаёёаё›аёЃаёЈаё“а№Њаёаёґа№ЂаёҐа№‡аё„аё—аёЈаёаё™аёґаё„аёЄа№Њ, аё„аёаёЎаёћаёґаё§а№Ђаё•аёаёЈа№Њ เป็นต้น а№Ђаё™аё·а№Ђаёаё‡аёЂаёІаёЃаёЎаёµаёЉаёёаё” LPF (Low Pass Filter) ทีเชเวยป้аёаё‡аёЃаё±аё™аёаё±аё™аё•аёЈаёІаёўаёЂаёІаёЃ dv/dt ความชันหน้าคลืเนขаёаё‡аёЄаё±аёЌаёЌаёІаё“ไฟกระโชกทีเกเаёа№ѓаё«а№‰а№ЂаёЃаёґаё”аёаё±аё™аё•аёЈаёІаёўаёЃаё±аёљаёаёёаё›аёЃаёЈаё“а№Њаёаёґа№ЂаёҐа№‡аё„аё—аёЈаёаё™аёґаё„аёЄа№Њ |
|
аё„аёёаё“аёЄаёЎаёљаё±аё•аёґаё—аёµа№Ђаё„аё§аёЈаёћаёґаёЂаёІаёЈаё“аёІаё‚аёаё‡аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ป้аёаё‡аёЃаё±аё™а№„ฟกระโชก? |
аё•аёаёљ |
- аё‚аё™аёІаё”аёћаёґаёЃаё±аё”аё‚аёаё‡аёаёёаё›аёЃаёЈаё“а№Њ (Surge rating) kA аё„аё·аёаё„аё§аёІаёЎаёЄаёІаёЎаёІаёЈаё–а№ѓаё™аёЃаёІаёЈаёЈаёаё‡аёЈаё±аёљаёћаёҐаё±аё‡аё‡аёІаё™аёЄа№Ђаё§аё™а№ЂаёЃаёґаё™аё—ีเเข้ามาขаёаё‡аёЄаё±аёЌаёЌаёІаё“ไฟกระโชกในรูปแบบ Impulse (8/20us) ตามรูปคลืเนมาตรฐาน ANSI/IEEE C62.41-2002
- ความไวในการตаёаёљаёЄаё™аёаё‡ (Response time) аё„аё·аёаё„วามไวในการทำงานขаёаё‡аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ป้аёаё‡аёЃаё±аё™ аёЄа№Ђаё§аё™а№ѓаё«аёЌа№Ђаёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ทีเใช้฀ะเป็นаёаёёаё›аёЃаёЈаё“а№Њаё›аёЈаё°а№Ђаё аё— MOV (Metal Oxide Varristor) ซึเง฀ะมีความไวในการทำงานน้аёаёўаёЃаё§а№ЂаёІ 25ns
- แรงดันปลเаёаёўаёња№ЂаёІаё™ (Let Through voltage) аё„аё·аёаё„เาแรงดันทีเปรากฎทีเโหลดใช้งาน กลเาวคืаёаёҐаё±аёЃаё©аё“аё°аёЃаёІаёЈаё—аёіаё‡аёІаё™аё‚аёаё‡аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ป้аёаё‡аёЃаё±аё™а№ЂаёЎаё·а№ЂаёаёЎаёµаёЄаё±аёЌаёЌаёІаё“ไฟกระโชกเข้ามา аё•аё±аё§аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ป้аёаё‡аёЃаё±аё™аёЂаё°аё—ำงานโดยการตัดควบคุมแรงดันสเวนเกินผเานตัวมันหรืаёа№Ђаёљаёµа№Ђаёўаё‡аё–เายลงดิน ฀ากการทำงานนี้฀ะมีแรงดันสเวนทีเหลงเหลืаёа№„ปปรากฎทีเโหลดใช้งาน ซึเงเป็นแรงดันทีเаёаёўаё№а№Ђа№ѓаё™а№ЂаёЃаё“ฑ์ทีเไมเทำให้аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ใช้งานเสียหาย
аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ป้аёаё‡аёЃаё±аё™а№Ѓаёљаёљаё‚аё™аёІаё™аёЂаё°аёЎаёµаё„а№ЂаёІ let through voltage аё›аёЈаё°аёЎаёІаё“ 800-1.2kV
аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ป้аёаё‡аёЃаё±аё™а№Ѓаёљаёљаёаё™аёёаёЃаёЈаёЎаёЂаё°аёЎаёµаё„а№ЂаёІ let through voltage аё›аёЈаё°аёЎаёІаё“ 450-600V |
|
аёЈаё°аёљаёљаёЄаёІаёўаё•а№ЂаёаёҐаё‡аё”аёґаё™ аё„аё§аёЈаё—аёіаёаёўа№ЂаёІаё‡а№„аёЈ? |
аё•аёаёљ ให้พิ฀ารณาแนวทาง ดังนี้ |
|
- аёЈаё°аёљаёљаёЄаёІаёўаё•а№ЂаёаёҐаё‡аё”ิน฀ะต้аёаё‡аёЎаёµаё„เาความต้านทานดิน (Impedance) ตเำทีเสุดเทเาทีเ฀ะทำได้ ทั้งนั้นก็ขึ้นаёаёўаё№а№ЂаёЃаё±аёљаёЄаё าพแวดล้аёаёЎа№ЃаёҐаё°аёЈаё№аё›а№ЃаёљаёљаёЃаёІаёЈаё—аёі а№ЂаёЉа№Ђаё™ аё•аёаёЃа№Ѓаё—а№Ђаё‡ Ground rod, аёќаё±аё‡а№Ѓаёња№Ђаё™ Ground plate เป็นต้น |
|
- аёЂаёёаё”аё•а№ЂаёаёҐаё‡аё”ิน฀ะต้аёаё‡аёЎаёµаёЂаёёаё”а№Ђаё”аёµаёўаё§ (Single point ground) аё™аё±а№Ђаё™аё„аё·аё аё«аёІаёЃаёЈаё°аёљаёљаё‡аёІаё™аёЎаёµаёЃаёІаёЈаё•аёаёЃаёЂаёёаё”ลงดินหลาย฀ุดเราควรนำมาเชืเаёаёЎа№‚ยงเข้าด้วยกันทีเ Common bus а№Ђаёћаё·а№Ђаёаё›а№‰аёаё‡аёЃаё±аё™аё„аё§аёІаёЎаё•а№ЂаёІаё‡аёЁаё±аёЃаёўа№Њаё‚аёаё‡аёЂаёёаё”ลงดินแตเละ฀ุดเมืเаёа№ЂаёЃаёґаё”สภาวะฟ้าผเาและมีกระแสไหลเวียนในดิน ป้аёаё‡аёЃаё±аё™аёЃаёІаёЈа№„หลย้аёаё™аё‚аёаё‡аёЃаёЈаё°а№ЃаёЄа№„ฟฟ้า฀ากดินขึ้นมาสูเระบบงาน ทั้งนี้เพืเаёа№ѓаё«а№‰аёЈаё°аёљаёљаё‡аёІаё™аёЈаё±аёЃаё©аёІаёЄаё аёІаёћ Equipotential |
|
- ฀ัดทำขเายสายดินให้ระบบ аёЈаёаё‡аёЈаё±аёљаёЃаёІаёЈаё‚аёўаёІаёўаё•аё±аё§аё‚аёаё‡аёЈаё°аёљаёљаё‡аёІаё™а№ЃаёҐаё°аёЄаёІаёЎаёІаёЈаё–аё•аёЈаё§аёЂаёЄаёаёља№„ด้ นัเนคืภควรมีการแบเงระบบสายดินไฟฟ้า, аёЈаё°аёљаёљаёЄаёІаёўаё”аёґаё™аё„аёаё™а№‚ทรล แตเทั้งหมดต้аёаё‡а№ЂаёЉаё·а№ЂаёаёЎа№‚аёўаё‡аё–аё¶аё‡аёЃаё±аё™аё—аёµа№Ђ Common bus а№Ђаёћаё·а№Ђаёаё•а№ЂаёаёҐаё‡аё”аёґаё™а№Ђаёћаёµаёўаё‡аёЂаёёаё”а№Ђаё”аёµаёўаё§ และมีการทำป้ายชืเаёаёљаёаёЃа№Ђаёћаё·а№ЂаёаёЄаёІаёЎаёІаёЈаё–аё—аёіаёЃаёІаёЈаё•аёЈаё§аёЂаёЄаёаёљаёЄаё°аё”วกภายหลัง |
|
- аёЂаёёаё”а№ЂаёЉаё·а№ЂаёаёЎаё•а№ЂаёаёЈаё°аё«аё§а№ЂаёІаё‡аёЄаёІаёўаё”аёґаё™аёЃаё±аёља№Ѓаё—а№Ђаё‡ Ground rod ควรเป็นการเชืเаёаёЎаё”а№‰аё§аёўаё§аёґаё˜аёµаёЃаёІаёЈаё«аёҐаёаёЎа№Ѓаёљаёљ Exothermic weld а№Ђаёћаё·а№Ђаёаё›а№‰аёаё‡аёЃаё±аё™ Bad contact |
|
аёаёёаё›аёЃаёЈаё“а№Њаёаё°а№„รป้аёаё‡аёЃаё±аё™а№„ฟกระโชกได้บ้าง? |
аё•аёаёљ มีคำถามวเาติดตั้งаёаёёаё›аёЃаёЈаё“а№Њ UPS, Stabilizer, Voltage regulator, Line conditioner เป็นต้น แล้วมีความ฀ำเป็นต้аёаё‡аё•аёґаё”ตั้งаёаёёаё›аёЃаёЈаё“а№Њ Surge protector аёаёµаёЃаё«аёЈаё·аёа№„аёЎа№Ђ |
|
аё„аёіаё•аёаёљаёЃа№‡аё„ืภมันต้аёаё‡аёаёўаё№а№ЂаёЃаё±аёљаё›аё±аёЌаё«аёІаё‚аёаё‡аёЈаё°аёљаёљаё‡аёІаё™а№ЂаёЈаёІа№ЂаёЃаёґаё”аёЂаёІаёЃаёЄаёІа№Ђаё«аё•аёёаёаё°а№„аёЈ แล้วเลืаёаёЃа№ѓаёЉа№‰аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ให้เหมาะสมกับปัญหา
UPS ทำหน้าทีเสำรаёаё‡а№„ฟฟ้าและบางรุเนสามารถปรับแรงดันไฟฟ้าаёаё±аё•а№‚аё™аёЎаё±аё•аёґ а№Ђаёћаё·а№ЂаёаёЎаёґа№ѓаё«а№‰аёЈаё°аёљаёљаё‡аёІаё™аё‚าดชเวงการทำงานหากเกิดไฟฟ้าดับ |
|
Stabilizer ทำหน้าทีเควบคุมแรงดันไฟฟ้าให้аёаёўаё№а№Ђа№ѓаё™аёЈаё°аё”аё±аёљаё›аёЃаё•аёґ ซึเงในทีเนี้คืภ220V, 50Hz 1ph. аё™аё±а№Ђаё™аё„аё·аёа№„มเวเาแรงดันไฟฟ้าทีเเข้ามา฀ะเป็นเชเนไร а№ЃаёЈаё‡аё”аё±аё™а№ЂаёЃаёґаё™ аё«аёЈаё·аёа№ЃаёЈаё‡аё”аё±аё™аё•аёЃ Stabilizer ฀ะทำหน้าทีเควบคุมให้แรงดันไฟฟ้าทีเ฀เายให้กับаёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ใช้งานаёаёўаё№а№Ђа№ѓаё™аёЈаё°аё”аё±аёљаё›аёЃаё•аёґ |
|
Voltage regulator ทำหน้าทีเปรับแรงดันไฟฟ้าให้аёаёўаё№а№Ђа№ѓаё™аёЈаё°аё”аё±аёљаё›аёЃаё•аёґ ลักษณะคล้ายคลึงกับ Stabilizer а№Ѓаё•а№ЂаёЂаё°аёЎаёµаёЈаёІаё„аёІаё—аёµа№Ђаёўа№ЂаёаёЎа№ЂаёўаёІаё§а№ЊаёЃаё§а№ЂаёІа№ѓаё™аёљаёІаё‡аёЈаёёа№Ђаё™ |
|
Surge protector ทำหน้าทีเป้аёаё‡аёЃаё±аё™аёЄаё±аёЌаёЌаёІаё“ไฟกระโชกทีเเข้ามากับสัญญาณไฟฟ้าทีเใช้งาน ให้аёаёўаё№а№Ђа№ѓаё™аёЈаё°аё”ับทีเปลаёаё”аё аё±аёў |
|
ดังนั้นเรา฀ะต้аёаё‡аё—ราบสาเหตุปัญหาทีเแท้฀ริงในระบบงานเราเสียกเаёаё™ аё§а№ЂаёІа№ЂаёЃаёґаё”аёЂаёІаёЃаёЄаёІа№Ђаё«аё•аёёаёаё°а№„аёЈ แล้วถึงเลืаёаёЃа№ѓаёЉа№‰аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ชนิกตเางๆ ดังทีเกลเาวมา ในการแก้ปัญหาให้ได้ตรง฀ุด หากมีหลายаёаёІаёЃаёІаёЈаёЃа№‡аё•а№‰аёаё‡аёЎаёµаё„วาม฀ำเป็นทีเต้аёаё‡а№ѓаёЉа№‰аёаёёаё›аёЃаёЈаё“์หลายชนิดรวมกันในระบบงาน ไมเมีаёаёёаё›аёЃаёЈаё“์ใดทีเใช้งานแล้วสามารถแก้ปัญหาได้ทุกаёаёўа№ЂаёІаё‡ а№Ђаё«аёЎаё·аёаё™а№„มเมียาใดกินแล้วรักษาได้ทุกโรคครับ |
|